haber yazıları

                                   

                                                                 HABER YAZILARI

1 - Ajans, manşet, sürmanşet, muhabir, asparagas, sansasyonel , sütun . tekzip  kavramlarının anlamla­rını  yazınız.

Ajans: Haber toplama, yayma ve üyelerine dağıtma işiyle uğraşan kuruluş

Manşet: Gazetelerin ilk sayfasına iri puntolarla ko­nulan başlık

Sürmanşet: Gazetelerin birinci sayfasındaki logo­nun üzerinde kullanılan başlık

Muhabir: Basın ve yayın organlarına haber topla­yan, bildiren veya yazan kimse

Asparagas: Şişirme haber

Sansasyonel: Halk arasında heyecan yaratan çarpıcı haber

Sütun:  Gazete, dergi, kitap vb. yazılı şeylerde, sayfanın yukarıdan aşağıya doğru 

ayrılmış olduğu dar bölümlerden her biri, kolon:

Tekzip: Yalanlama . Yazılı medyada tekzip ile gazete ve dergilerde yayınlanmış haber, yazı veya resimlerle ilgili cevap ve düzeltme hakkıdır.

2 - Haber yazısı bulunmayan gazeteler var mıdır ?

Resmi Gazete’de haber yazısı yoktur.

3 - Gazeticilikte bir haberde aranan ilkeler nelerdir?
Gazete haberlerinde uyulması gereken ilkeler vardır. Bir haberde bunların eksiksiz verilmesi gerekir:” Ne?/Kim?; Neyi?/Kimi?; Nasıl?; Niçin?; Nerede? ;Ne zaman?” sorularının yanıtları haberde bulunmalıdır.

4 - 5 N 1 K Kuralı nedir ? Açıklayınz.

• Ne/Kim: Habere kaynak olan olayın kimin başından geçtiği ya da neyin bir olay sonucunda etkilendiği bildirilmelidir.

Örneğin: “Vezüv yanardağı patladı”, “Tarihi Zeus Heykeli kaçırıldı.” “Atatürk Bütün Yurtta ve Dış Temsilciliklerimizde Anıldı. ”
• Neyi/Kimi: Habere kaynak olan olay kimi, neyi etkiledi.

“Örneğin: Bakanlar Kurulu, memur maaş katsayısını görüştü.”, “Milli Eğitim Bakanı, resim çalışmalarıyla uluslararası başarı kazanan beş öğrenciyi kutladı.”…
• Nasıl: Habere kaynak olan olayın yapılış, meydana geliş sürecinin anlatıldığı bölümdür.
• Niçin: Her olayın bir nedeni vardır. En kötü olayları gerçekleştirenler bile, bir nedenin arkasına sığınırlar. Doğada nedeni çözülemeyen olaylarla bilim adamları hâlâ uğraşmaktadır; kanserin oluş nedenleri, ozon tabakasının delinmesinin nedenleri…
• Nerede: Yeryüzü bir yerdir. İnsan bir yerde doğar. Bütün olaylar bir yerde geçer. Yer bilgisi haberlerde genelden, özele doğru verilir; ülke, il (varsa ilçe, köy), mahalle, semt, cadde, sokak, ev, mutfak…
• Ne zaman: Yine bütün olaylar bir zamanda meydana gelir. Zaman bilgisi de haberlerde genelden, özele doğru verilir; yıl, ay, gün, saat, dakika…

5 - Haber kaynakları kaç gruba ayrılır ? Bunlar nelerdir ?

Haber kaynakları üçe ayrılır: 1. Resmi Haberler : Resmi ve özel kuruluşlardaki yetkili kişilerden alınan haberlerdir.  2. Özel Haberler : Halk arasındaki olayların halk tarafından muhabirlere bildirilmesiyle elde edilen haberlerdir.  3. Ajans Haberleri. Ajans, haber toplama ve yayma işleriyle uğraşan kuruluştur. Bu ajanslarda toplanan yurtiçindeki, yurtdışındaki önemli ya da ilginç olaylar kısa ve özlü bir biçimde halka sunulur, gerekirse resimle, fotoğrafla desteklenir. 

6 - Anlattığı olayın türüne göre Haber yazıları kaç kısma ayrılır ?  Bunlar nelerdir ?

a-  Siyasal haberler, b- ekonomik haberler, c- bilimsel haberler, d- teknoloji haberleri, e- sanat haberleri, f- spor haberleri, g- sosyal haberler h-  Skandal ve dedikodu haberleri ( magazin )

7 - İyi bir haber yazısında hangi özellikler bulunmalıdır?

Haber ; güncel olmalı , doğru olmalı , kolay anlaşılmalı , ilginç olmalı , önemli olmalı.

8 - Haber yazılarında kullanılan ters ve düz piramit teknik­lerinin özelliklerini açıklayınız. 

Ters Piramit Tekniği

Ters piramit tekniği haber yazma teknikleri içinde en eskisi ve günümüzde en fazla kullanılanıdır. Ters pira­mit tekniğinde haberle ilgili en önemli ve en can alıcı unsurlara önce yer verilir. İkinci ve üçüncü derecedeki önemli unsurlara da sonraki paragraflarda yer verilir. Bu teknikte haberin öze­ti, girişte verilmektedir.  Okumayı kolaylaştırıp tekrarı ön­leyen, merakı tatmin eden, sayfa düzenini, haberi kesme ve genişletmeyi kolaylaştıran ve haber yazımını hızlan­dıran bu teknik, bütün haber türleri ve iletişim araçları için uygulanma olanağına sahiptir.

Düz Piramit Tekniği:

Bu teknikte haber, bir öykü tarzında başlar ve az önemli unsurlar önce verilerek, olayın detayı haberin sonunda okura sunulur. Düz piramit tekniği, öykülü bir giriş su­nabilmesinden dolayı, giriş cümlelerinde yoruma da yer verilmektedir. Bu teknik, daha çok dergi haberciliğinde tercih edilmektedir.

9 - Haber yazılarında dilin hangi işlevde kullanıldığı­nı belirtiniz.

Dil göndergesel işlevde kullanılır.

10 - Haber yazılarının özelliklerini yazınız.

a- Haber yazılarının günlük ve önemli olması gerekir.
b- Haberler doğru olmalıdır.
c- Kolay anlaşılır; akıcı, açık ve duru olmalıdır.
d- Haber yazıları toplumun büyük bir kısmını ilgilendirmelidir.
e- Yazan kişi anlattıkları karşısında tarafsız kalmalı, yorumdan kaçınmalıdır.
f- Yanlış anlaşılmalara yer verecek cümlelerden kaçınılmalıdır.
g- Anlatılanlar ilgi çekici olmalıdır.